Messier 3: Gromada kulista w gwiazdozbiorze Psów Gończych - Globular Cluster of stars in the northern constellation of Canes Venatici

APM - Teleskop APO SD Refraktor 152mm F/6 auf Skywatcher EQ6-R Pro 35 x 180 s. Touptek Color Astronomy Camera 585

Messier 3 -  (znana także jako M3 lub NGC 5272) – gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Psów Gończych. Obiekt został odkryty przez Charles’a Messiera 3 maja 1764 roku. Jest to jedna z największych i najjaśniejszych gromad, składa się z ponad pół miliona gwiazd. Na niebie M3 odnajdziemy na południowym krańcu konstelacji Psów Gończych, przy granicy z Warkoczem Bereniki i Wolarzem, 12° na północny zachód od Arktura. Znajduje się około 33 900 lat świetlnych od Ziemi, ma kulisty kształt o średnicy 160 lat świetlnych[1]. Obserwowana wielkość gwiazdowa M3 wynosi 6,2m i w bardzo dobrych warunkach obiekt jest widoczny nieuzbrojonym okiem. W gromadzie tej znajduje się wyjątkowo dużo gwiazd zmiennych.

Gromada kulista M3 była pierwszym obiektem w katalogu Messiera, który został odkryty przez samego Charlesa Messiera. Messier zauważył gromadę w 1764 roku, myląc ją z mgławicą bez żadnych gwiazd. To nieporozumienie dotyczące natury M3 zostało skorygowane w 1784 roku, kiedy William Herschel był w stanie zidentyfikować poszczególne gwiazdy gromady. Dziś wiadomo, że zawiera ona ponad 500 000 gwiazd.

M3 wyróżnia się tym, że zawiera więcej gwiazd zmiennych niż jakakolwiek inna znana gromada. Jasność gwiazdy zmiennej zmienia się w czasie. W przypadku niektórych gwiazd zmiennych ich okres odnosi się do ich jasności wewnętrznej, więc astronomowie mogą wykorzystać wahania jasności tych gwiazd do oszacowania ich odległości. Sprawia to, że są one niezwykle przydatne do pomiaru odległości do obiektów głębokiego nieba. M3 zawiera co najmniej 274 gwiazdy zmienne. Gromada znajduje się 34 000 lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Canes Venatici. Jej jasność pozorna wynosi 6,2 i można ją dostrzec za pomocą lornetki. Najlepszy czas na obserwacje M3 to maj.

Źródła 

Wikipedia: 

https://en.wikipedia.org/wiki/Messier_3

SCI

https://www.sci.news/astronomy/hubble-messier-3-07068.html

NASA

https://science.nasa.gov/mission/hubble/science/explore-the-night-sky/hubble-messier-catalog/messier-13/

Messier Catalog https://science.nasa.gov/mission/hubble/science/explore-the-night-sky/hubble-messier-catalog/

Messier 3: Gromada kulista w gwiazdozbiorze Psów Gończych - Globular Cluster

26.03.2024

Blogeinträge

Messier 5: Gromada kulista w gwiazdozbiorze Węża - Globular Cluster of stars in the northern constellation of Serpens

APM - Teleskop APO SD Refraktor 152mm F/6 auf Skywatcher EQ6-R Pro 5 x 600s. Explore Scientific 26MB Camera

Messier 5 - znana również jako M5,  NGC 5904 lub Gromada Róż to gromada kulista w gwiazdozbiorze Węża (Serpens).  Została odkryta przez Gottfrieda Kircha w 1702 roku. M5 jest, w bardzo dobrych warunkach, widoczna gołym okiem jako słaba "gwiazda" 0,37 stopnia (22' (arcmin)) na północny-zachód od gwiazdy 5 Serpentis. Lornetki i/lub małe teleskopy rozpoznają obiekt jako niegwiazdowy; większe teleskopy pokażą kilka pojedynczych gwiazd, z których niektóre są tak jasne jak pozorne 10,6 magnitudo. M5 została odkryta przez niemieckiego astronoma Gottfrieda Kircha w 1702 roku podczas obserwacji komety. Charles Messier zauważył ją w 1764 roku i jako badacz komet uznał ją za jedną ze swoich mgławic. William Herschel jako pierwszy zidentyfikował poszczególne gwiazdy w gromadzie w 1791 roku, licząc ich około 200. Messier 5 oddala się od Układu Słonecznego z prędkością ponad 50 km/s.

Sto pięć gwiazd w M5 ma zmienną jasność, a 97 z nich należy do typu RR Lyrae. Gwiazdy RR Lyrae, czasami określane jako "zmienne gromadne", są nieco podobne do zmiennych typu cefeid i jako takie mogą być wykorzystywane jako narzędzie do pomiaru odległości w przestrzeni kosmicznej, ponieważ związek między ich jasnościami i okresami jest dobrze znany. Najjaśniejsza i najłatwiejsza do zaobserwowania zmienna w M5 zmienia jasność od 10,6 do 12,1 w okresie nieco poniżej 26,5 dnia. Gromada zawiera dwa milisekundowe pulsary, z których jeden jest w układzie podwójnym, co pozwala na pomiar ruchu właściwego gromady.Gromada może pomóc w zrozumieniu zdegenerowanej materii neutronowej; obecna mediana masy, jeśli zostanie potwierdzona, wykluczyłaby jakiekolwiek "miękkie" równanie stanu dla takiej materii. Gromada została wykorzystana do testowania magnetycznych momentów dipolowych w neutrinach, co może rzucić światło na niektóre hipotetyczne cząstki, takie jak aksjon.

NASA: "Piękna mgławica odkryta między Wagą [Libra] a Wężem [Serpens]..." - tak zaczyna się opis 5. pozycji w słynnym katalogu mgławic i gromad gwiazd autorstwa XVIII-wiecznego astronoma Charlesa Messiera. Choć Messierowi wydawała się ona rozmyta, okrągła i pozbawiona gwiazd, Messier 5 (M5) jest obecnie znana jako gromada kulista, składająca się ze 100 000 lub więcej gwiazd, powiązanych grawitacyjnie i upakowanych w obszarze o średnicy około 165 lat świetlnych. Znajduje się ona około 25 000 lat świetlnych od nas. Przemierzające halo naszej galaktyki gromady kuliste to starożytni członkowie Drogi Mlecznej. M5 jest jedną z najstarszych gromad kulistych, a wiek jej gwiazd szacuje się na prawie 13 miliardów lat. Ta piękna gromada gwiazd jest popularnym celem dla teleskopów znajdujących się na Ziemi. Oczywiście, umieszczony na niskiej orbicie okołoziemskiej 25 kwietnia 1990 roku, Kosmiczny Teleskop Hubble'a uchwycił również swój własny, oszałamiający widok z bliska, który obejmuje około 20 lat świetlnych w pobliżu centralnego regionu M5. Nawet blisko jej gęstego jądra po lewej stronie, starzejące się czerwone i niebieskie olbrzymie gwiazdy gromady oraz odmłodzone niebieskie marudery wyróżniają się żółtymi i niebieskimi odcieniami na ostrym kolorowym obrazie.

Źródła 

Wikipedia: 

https://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5

NASA

https://science.nasa.gov/missions/hubble/hubbles-messier-5/

Messier 5: Gromada kulista w gwiazdozbiorze Węża - Globular Cluster in Serpens

26.03.2024

Blogeinträge

Messier 13: Gromada Herkulesa  - Great Globular Cluster in Hercules

APM - Teleskop APO SD Refraktor 152mm F/6 auf Skywatcher EQ6-R Pro 45 x 120 s. Touptek Color Astronomy Camera 585

M13 lub Gromada Herkulesa - znana również jako Messier 13, M13 lub NGC 6205 – gromada kulista w gwiazdozbiorze Herkulesa. Została odkryta w 1714 roku przez Edmonda Halleya. 1 czerwca 1764 roku Charles Messier dodał ją do swego katalogu jako M13.

M13 jest gromadą o średnicy około 145 lat świetlnych i znajduje się w odległości 25,1 tysiąca lat świetlnych od Ziemi. Jako obiekt o jasności 5,8 magnitudo, zajmujący na niebie obszar 20 minut kątowych, Gromada Herkulesa jest widoczna nieuzbrojonym okiem tylko w bardzo sprzyjających warunkach. Za pomocą teleskopu o aperturze 100 mm można rozróżnić pojedyncze gwiazdy. Jest największą i najjaśniejszą gromadą kulistą północnej półkuli nieba[5]. W jądrze znajdują się trzy połączone ciemne pasma zwane Śmigłem[6].

Zawiera kilkaset tysięcy gwiazd, być może nawet około miliona.

W pobliżu, 28 minut kątowych na północny wschód, widoczna jest galaktyka NGC 6207.

W 1974 za pomocą radioteleskopu w Arecibo w kierunku gromady została wysłana zapisana w kodzie binarnym wiadomość zawierająca kilka podstawowych informacji na temat ludzkości i jej wiedzy, tzw.

Angielski astronom Edmond Halley, najbardziej znany z rozpoznania okresowości komety noszącej jego imię, odkrył M13 w 1714 roku. Gdy Charles Messier dodał M13 do swojego katalogu w 1764 roku, był przekonany, że mgławicowy obiekt nie zawiera żadnych gwiazd. Ponieważ są one tak gęsto upakowane, poszczególne gwiazdy gromady zostały rozdzielone dopiero w 1779 roku. W pobliżu jądra tej gromady gęstość populacji gwiazd jest około sto razy większa niż gęstość w sąsiedztwie naszego Słońca. Gwiazdy te są tak zatłoczone, że mogą czasami wpadać na siebie, a nawet tworzyć nową gwiazdę. Powstałe w ten sposób "błękitne marudery" wydają się być młodsze niż inne gwiazdy w ich bezpośrednim sąsiedztwie i są bardzo interesujące dla astronomów.

Źródła 

Wikipedia: 

https://en.wikipedia.org/wiki/Messier_13

NASA

https://science.nasa.gov/mission/hubble/science/explore-the-night-sky/hubble-messier-catalog/messier-13/

Messier 13: Gromada Herkulesa - Great Globular Cluster in Hercules

24.03.2024

Blogeinträge

NGC 2174 - Monkey Head Nebula - Mglawica Glowa Malpy

Mgławica Głowa Małpy - NGC 2174 – obszar H II (również mgławica emisyjna) znajdujący się w konstelacji Oriona. Został odkryty 6 lutego 1877 przez Édouarda Stephana. Znajduje się w odległości około 6400 lat świetlnych od Ziemi.

NGC 2174 otacza gromadę otwartą młodych gwiazd NGC 2175. Mgławica ta zajmuje obszar nieba większy od Księżyca w pełni. Kosmiczny Teleskop Hubble'a wykonał wąskopasmowe zdjęcie mgławicy, gdzie pod kanał zielony zdjęcia przypisana jest emisja wodoru (w rzeczywistości czerwień), pod kanał czerwony emisja siarki (daleka czerwień), a pod kanał niebieski - tlenu (zieleń). Natomiast w świetle widzialnym obraz NGC 2174 jest zdominowany przez czerwone świecenie wodoru.

NASA: „Masywne, nowo powstałe gwiazdy znajdujące się w pobliżu środka mgławicy (i po prawej stronie na tym zdjęciu) rozbijają pył znajdujący się w mgławicy. Światło ultrafioletowe z tych jasnych gwiazd pomaga rzeźbić pył w gigantyczne słupy. Mgławica składa się głównie z wodoru, który ulega jonizacji pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Gdy cząsteczki pyłu międzygwiazdowego są ogrzewane przez promieniowanie gwiazd w centrum mgławicy, nagrzewają się i zaczynają świecić w podczerwieni.”

Źródła 

Wikipedia: 

https://pl.wikipedia.org/wiki/NGC_2174, https://en.wikipedia.org/wiki/NGC_2174

NASA

https://science.nasa.gov/image-detail/new-hubble-image-of-ngc-2174/

https://hubblesite.org/contents/media/images/2014/18/3336-Image.html

ESA: https://esahubble.org/images/heic1406b/

NGC 2174 - Monkey Head Nebula - Mglawica Glowa Malpy

08.02.2024

Blogeinträge